Sędzia grodzki (pierwszej instancji) powoływany jest (większościowo) przez mieszkańców danego powiatu (zrzeszonych posiadłości) i w jego obrębie funkcjonuje (można być sędzią we własnej sprawie). Sąd odwoławczy (wyższego szczebla) jak i sąd narodowy (najwyższy) obsadzane są (w liczbie zgodnie z UO) w głosowaniach sędziów grodzkich (każdy z siłą głosów swoich zwolenników oraz swojego własnego). Poparcie sędziów na witrynie państwowej uaktualniane jest na bieżąco („żywy” głos), tak samo jak listy kandydatów, więc mogą oni w każdej chwili zostać zastąpieni. Sędzia (każdego szczebla) może powołać (i rozwiązać) swój zespół i nadać jego członkom prawo orzekania w jego imieniu (np. gdy jest zbyt mało sędziów i sam nie nadąża z pracą), ale za których działania całkowicie odpowiada.
Oprócz samych przypadków łamania prawa własności (określonego w pierwszym rozdziale Konstytucji) osobistej lub wspólnej (np. zanieczyszczanie środowiska), albo naruszenia przepisów państwowych (cokolwiek co poprzez UO zostało uznane za niepożądane w przestrzeni publicznej, jak chociażby barwa ubrania, czy sposób lub treść wypowiedzi), przed sąd trafiają też sprawy szykowania występku, czy groźby (obietnica krzywdy), a także przewinienia niezamierzone lub wątpliwe (okaleczenie, czy uśmiercenie podczas odpierania napaści, usunięcie ciąży, odwrócenie wzroku od przestępstwa, albo namawianie do przemilczenia go – kończące się co najmniej wpisem do kartoteki). Sąd rozpatruje również zarzuty znęcania się (zadawanie cierpienia) nad zwierzętami. Nakłanianie do wyrządzenia krzywdy nie znosi winy z tego, który się jej dopuścił. Winowajcą jest bezpośrednio dokonujący przewinienia, nawet jeśli został przymuszony (zmuszający odpowiada za zmuszanie). Naruszeniem własności nie może być posiadanie i wyrażanie własnych poglądów, czy dóbr, które nie wkraczają w obszar samostanowienia innych, aczkolwiek może to być złamaniem przepisów państwowych.
Pokrzywdzony, jego pełnomocnik lub ktokolwiek, kto uzna dane postępowanie za naganne (nawet nie będący stroną w zajściu) zgłasza je (nawet najmniejszy występek nie ulega przedawnieniu) swojemu sędziemu grodzkiemu, otrzymując potwierdzenie (daty wskazują ile czasu upłynęło do rozpatrzenia sprawy) i wpis o tym (bez szczegółów) pojawia się na liście zgłoszeń sądowych na witrynie państwowej – do wglądu wszystkich obywateli. Sędzia grodzki może uznać pozew za zasadny i wszcząć postępowanie, albo go odrzucić (wtedy sprawę można skierować do sądu odwoławczego) – informując o swoim postanowieniu zgłaszającego (wszystko na bieżąco widoczne na witrynie państwowej). Termin rozprawy musi być podany z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, na witrynie państwowej i każdy kto zgłosił chęć uczestnictwa zostaje o wszystkim powiadamiany na bieżąco. Pokrzywdzeni, świadkowie, a nawet oskarżeni mogą zeznawać (sporządzone nagrania dostępne tylko dla sędziów co najmniej drugiego szczebla) w odosobnieniu jeśli sąd uzna to za zasadne. Jeśli skazany lub poszkodowany chce odwołać się od wyroku pierwszej instancji, to musi znaleźć przychylny temu sąd odwoławczy. Odwołanie od wyroku drugiej instancji rozpatruje sąd narodowy. Po wydaniu wyroku (np. odebranie skazanemu ukradzionego przedmiotu, zakaz wstępu na tereny wspólne dla niego, albo postawienie straży dookoła jego działki), sąd grodzki (wyższe ją ewentualnie uzupełniają) tworzy kartotekę obywatelską (na witrynie państwowej, widoczną dla wszystkich obywateli) winowajcy (a w przypadku ugody – wszystkich stron, w celu przestrzegania osób postronnych przed, np. bogatymi zboczeńcami, którzy przekupili swoje ofiary do milczenia) i tam umieszcza opis z uzasadnieniem (zawsze jawne i nieusuwalne, powiązane z tożsamością urzędnika).
Istnieje możliwość utajnienia śledztwa (zawieszenie zasady całkowitej jawności) na okres do roku czasu. Takie prawo przysługuje zarówno służbom państwowym jak i każdemu obywatelowi – nie ma uprzywilejowanych. Po upływie roku, każdy którego ukryte dochodzenie dotyczyło musi zostać o nim powiadomiony, a wszystkie materiały z tym związane zostają udostępnione na witrynie państwowej. Wpis o prowadzeniu dochodzenia wraz z całą dokumentacją i opinią sądu odwoławczego (wybranego przez śledzonego, aby sprawdzić czy nie doszło do nadużyć) dodawane są przez tegoż sędziego do kartoteki obywateli w nim uczestniczących (nawet jeśli śledztwo nic nie wykazało). Sędziowie sądu narodowego mają stały wgląd w każde utajone działanie i mogą zdecydować o jego ujawnieniu. Poza tym zawieszeniem, każdy obywatel ma wgląd we wszystkie działania dotykające jego życia. Wszystkie posunięcia organów państwowych są jawne jako wpływające na państwo, które jest własnością jego obywateli (wszelkie urzędnicze dane są nieusuwalne).
Sędzia ma prawo wydać nakaz uwięzienia osoby (grodzki w obwodzie swojego powiatu, odwoławczy w obrębie województwa, a narodowy w całym kraju) zagrażającej bezpieczeństwu innych (w osobnej, monitorowanej celi) i wtedy wszczęcia postępowania (więzień ma prawo do co najmniej jednogodzinnego, kontrolowanego spotkania z wybraną osobą dziennie). Sędzia ma prawo odebrać dziecko opiekunowi (grodzki w obwodzie swojego powiatu, odwoławczy w obrębie województwa, a narodowy w całym kraju), który dokonał na nim zamierzonej napaści (skutkującej uszczerbkiem na zdrowiu lub bezpośrednim zagrożeniem życia), na dobę, po której postępuje się zgodnie z wolą dziecka – powrót do rodziców lub zmiana opiekuna. O losie odebranych dzieci, które nie potrafią wyrazić swojej woli decydują sędziowie. Sędzia (grodzki w obwodzie swojego powiatu, odwoławczy w obrębie województwa, a narodowy w całym kraju) ma prawo odebrania zwierzęcia jeśli uzna, że właściciel się nad nim znęca. Sąd odwoławczy lub narodowy ma prawo zajęcia mienia (z działki, ale nie samej działki) jeśli narusza ono przestrzeń innych (czyli łamie prawo własności, np. nadajnik fal elektromagnetycznych) lub jest szkodliwe dla środowiska (np. zanieczyszczanie gleby). W wypadku gdy sprawa dotyczy sędziego to nakaz jego pojmania (czy naruszenia jego własności) musi zostać wydany przez co najmniej 3 sędziów średniego lub najwyższego szczebla, a w chwili wykonywania nakazu. następuje powiadomienie wyborców wszystkich sędziów – zarówno podejrzanego jak i sędziów wydających nakaz.
Uroczysko 